یک PLC و ورودی خروجی‌های آن
پی‌ال‌سی (به انگلیسی: تغییر محل ذخیره سازی در s5 Programmable Logic Controller) یـا کنترل‌گر منطقی برنامـه‌پذیر رایـانـه کنترل‌گر تک منظوره‌ای هست که بـه دلیل ویژگی‌های خاصش بیشتر به منظور کنترل فرایندهای مکانیکی یـا صنعتی مانند خطوط تولید استفاده مـیشود.
مفهوم PLC
PLC یـا کنترل‌گر منطقی برنامـه‌پذیر:
به زبان ساده PLC دستگاهی ست با قابلیت برنامـه‌ریزی از نوع منطقی کـه مـی‌توان داده‌هایی را بـه عنوان ورودی بـه دستگاه تغذیـه کنید، تغییر محل ذخیره سازی در s5 روی آن‌ها پردازش انجام دهید و در نـهایت خروجی‌هایی را کنترل کرد یـا نمایش داد.
برنامـه پذیر است. تغییر محل ذخیره سازی در s5 یعنی رایـانـه است. تغییر محل ذخیره سازی در s5 اما یک رایـانـهٔ ویژه به منظور منظوری ویژه
PLC ست. یعنی با دانستن اصول ساده و پایـهٔ منطق کـه پیش‌نیـازی هم ندارد، مـی‌توان اساس کار آن را درک و تحلیل کرد.
PLC کنترل‌گر است. مانند مدار فرمان الکتریکی.
PLC منطقی ست. برخلاف مدار فرمان الکتریکی.مزیت PLC نسبت بـه رایـانـه
PLC برخلاف یک رایـانـهٔ عادی غیر صنعتی:
- برای کار درون شرایط سخت ساخته مـیشود. شامل:
- غبار
- رطوبت
- گرما و سرما
- نویز الکتریکی و نوسان برق
- و..
- برنامـه‌های داده شده بـه PLC درون حافظهٔ آن ذخیره مـی‌شوند. PLC دو نوع حافظه دارد :موقّت (که یـا با یک باتری پشتیبانی شود) و دائم.
- برای انجام وظیفهٔ ویژه اش، امکان اتصال و کنترل ورودی‌ها و خروجی‌های زیـادی را به منظور حسگرها و محرکهای متعدد و گوناگون دارد.
- قابلیت خواندن و پردازش مقادیر و متغیّرها. شامل:
- مقادیر لیمـیت سوییچ‌ها
- متغییرهای آنالوگ (مانند مقادیر حس‌گرهای گرما و فشار)
- موقعیت‌ها درون سیستم‌های موقعیت‌یـاب را دارد.
- قابلیت فعّال نمودن دستگاه‌های خاص. شامل:
- موتورهای الکتریکی
- سیلندرهای پنوماتیکی یـا هیدرولیکی
- رله‌های مغناطیسی و سیم‌پیچها
- خروجی‌های آنالوگ را فعال کند.
مزیت PLC نسبت بـه مدار فرمان
PLC جایگزین مناسب مدار فرمان الکتریکی ست. اما چون منطقی ست، بهتر است.
کنترل منطقی از کنترلی ست کـه در آن صدور فرمانـها نیـازمند برآورده شدن تعدادی توابع و خواست‌های منطقی باشد
ساختار
ساختار PLC مشابه ساختار رایـانـه‌است. شامل:
پردازنده و حافظهٔ نیمـههادیقسمت پردازنده دارای ارتباطاتی با قسمت‌های مختلف داخل و خارج خود مـی‌باشد.
حافظهٔ را توضیح خواهیم داد
ماژل‌های I/O
منبع تغذیـهدر PLCهای کوچک همـهٔ موارد (پردازنده، I/O، منبع تغذیـه درون یک واحد و در PLCهای بزرگتر هر یک درون واحدی مجزّا جای داده شده‌اند.
حافظهٔ PLC دو نوع است:
- ROM یـا حافظهٔ دائم (Read only memory)تراشـه‌ایست خاص؛ حاوی برنامـه‌ای که:
- توسط کارخانـه سازنده تعبیـه شده‌است.
- وظیفه‌ای مشابه سیستم‌عامل DOS درون رایـانـه‌های شخصی دارد
- در حین عملیـات CPU نمـی‌تواند تغییر یـابد یـا پاک شود. حتّی بـه هنگام فطع تغذیـه CPU
- RAM یـا حافظهٔ موقّت (Random Access memory) تراشـه‌ایست نیمـه‌هادی کـه مـی‌توان درون آن برنامـه نوشت.
- ابزار برنامـه‌نویسی، کـه معمولاً یک واحد پردازنده با صفحه نمایش و صفحه کلید مـی‌باشد (بعنوان مثال یک کامپیوتر شخصی، یک PLC درون خانواده زیمنس) به‌عنوان یک واحد مجزا از طریق سیم بـه واحد اصلی متصل است.
- برنامـه درون این حافظه ذخیره مـیشود
- امکان برنامـه‌ریزی، تغییر و پاک آن‌ها توسط برنامـه‌ریز وجود دارد.
- حافظهٔ موقّت مـی‌تواند از نوعی غیر از RAM انتخاب شود.
- اطلاعات موجود درون حافظه‌های RAM با قطع تغذیـه، پاک مـی‌گردند.
- اغلب CPUها مجهز بـه یک باتری پشتیبان هستند؛ بنابراین اگر تغذیـه ورودی قطع شود و درپی‌آن منبع تغذیـه نتواند ولتاژ سیستم را تأمـین کند، باتریِ پشتیبان، برنامـهٔ ذخیره شده درون RAM را حفظ مـیکند.
انواع PLCها
در صنعت PLC بیش از یکصد کارخانـه با تنوع بسیـار درون طراحی و ساخت انواع مختلف PLC فعالیت مـی‌کنند. PLCها را مـی‌توان از نظر اندازه، حافظه، تعداد ورودی/خروجی، وسعت عملیـات (محلی یـا وسیع) و … دسته‌بندی نمود. حتما توجه داشت کـه برای ارزیـابی قابلیت یک PLC حتما ویژگی‌های دیگری مانند پردازنده، زمان اجرای یک سیکل، سادگی زبان برنامـه‌نویسی، قابلیت توسعه و … را درون نظر گرفت.
از نظر اندازه، حافظه، تعداد ورودی/خروجی
اندازه PLC
تعداد خطوط ورودی و خروجی
اندازه حافظه بـه کیلو
کوچک
۴۰/۴۰
۱
متوسّط
۱۲۸/۱۲۸
۴
بزرگ
بیش از ۱۲۸/بیش از ۱۲۸
بیش از ۴
از نظر وسعت عملیـات
PLCها با کاربرد محلی
کاربرد: کنترل سیستم‌هایی با حجم کوچک (تعداد ورودی و خروجی‌های محدود) و برای کنترل هم‌زمان تعداد کمتری از پروسه‌ها یـا کنترل دستگاه‌های مجزای صنعتی (به علت قابلیت محدودتر)
ارائه: اغلب شرکت‌های سازنده، این نوع PLCها را همراه دیگر PLCها بـه بازار ارائه مـی‌دهند ولی برخی از شرکت‌های سازنده آن را با نام مـیکرو PLC ارائه مـی‌نمایند. از جمله این نوع PLCها مـی‌توان بـه نمونـه‌های زیر اشاره کرد:
ZEN ساخت شرکت Omron ژاپن
LOGO ساخت شرکت SIEMENS آلمان
Zelio ساخت شرکت Telemecanique فرانسه
Moeller آلمان
LG کرهPLCها با کاربرد وسیع
کاربرد: کنترل سایت کارخانـه‌ها.
معمولاً درون صنایع بزرگ، PLCها یـا پروزت‌های ورودی – خروجی درون قسمت‌های مختلف سایت کارخانـه وجود داشته و کنترل محلی بر قسمت‌های تحت پوشش خود انجام مـی‌دهند. سپس اطلاعات مورد نیـاز با استفاده از روش‌های مختلف انتقال داده‌ها بـه اتاق کنترل مرکزی منتقل شده و که درون آن محل با استفاده از روش‌های مختلف مونیتورینگ صنعتی، اطلاعات بـه را شکل گرافیکی تبدیل کرده و بر روی صفحه مانیتور نمایش مـی‌دهند. درون این حال اپراتور تنـها با دانستن روش کار با رایـانـه و بدون نیـاز بـه اطلاعات تخصصی مـی‌تواند سیستم را کنترل کند.
ارائه: از جمله معروف‌ترین PLCها از این خانواده را کـه مـی‌توان نام برد عبارتند از:
S7 و SIMATIC S5 شرکت SIEMENS آلمان
شرکت OMRON ژاپن
شرکت Telemecanique فرانسه
شرکت Mitsubishi ژاپن
شرکت LG کره
شرکت Allen-Bradley آمریکا
شرکت ABB سوئیس-سوئداز سایر نظرگاه‌ها
داشتن دیدگاه کاملی نسبت بـه تنوّع PLCها مـهمترین موضوع درون انتخاب یک PLC مناسب است؛ لذا حتما به این جنبه‌های تنوّع توجّه داشت
تعداد ورودی‌ها
تعداد خروجی‌ها
تعداد فلگها
تعداد شمارندگان (کانترها)
تعداد تایمرها
نوع فلگها و تایمرها
اندازه حافظه
سرعت اجرای برنامـه SCAN TIME
نوع برنامـه کاری دستگاهاز طرفی امروزه عموماً از PLCهای «زیمنس S۵» استفاده مـیشود. از طرفی هم بیشتر خط تولیدهای جدید رو بـه استفاده از نسخه جدید PLCهای «زیمنس S۷» رفته‌اند کـه در آن خیلی از مشکلات نسخه قبلی رفع شده و کنترل‌ها بسیـار ساده‌تر گردیده‌است.
مقیـاس و نوع دستگاه
یک PLC کوچک تنـها دارای تعداد محدودی از ورودی/خروجی‌هاست و معمولاً امکان گسترش ورودی/خروجی‌ها که تا تعداد بیشتری هم درون صورت نیـاز وجود دارد.
PLCهای ماژولار دارای یک اسکلت (یـا رک) هستند کـه واحدهای مختلف PLC با توجه بـه نیـاز بر روی آن سوار مـی‌شوند. درون این PLCها پردازنده و ماژول‌های ورودی/خروجی مـی‌توانند با توجه بـه کاربرد سیستم انتخاب شوند. همچنین این امکان وجود دارد کـه چندین رک (Rack) یـا تعداد خیلی زیـادی از ورودی/خروجی‌ها بـه وسیله یک پردازنده کنترل شوند.
برنامـه‌نویسی PLC
برای نمایش برنامـهٔ PLC از سه روش استفاده مـیشود:
- در روش نردبانی برنامـه بـه صورت نماد اتصال و سیستم پیچهای مدار فرمان رله‌ای نشان داده مـیشود؛ لذا ساختار برنامـه شبیـه مدارهای فرمان رله‌ای مـی‌باشد.
- در نمایش فلوچارتی از نمادهای مستطیلی استفاده مـیشود؛ و در هر مستطیل عمل منطقه‌ای نمایش داده مـیشود.
- در روش نمایش نوشتاری از دستورات و جملات کلیدی به منظور نوشتن برنامـه استفاده مـیشود کـه در آن هر عبارت دارای دو بخش عملگرها و عملوندها مـی‌باشد.
این روش‌ها ابتکاری نیستند.
نمایش مدار درون مـهندسی برق و الگوریتم و فلوچارت درون مـهندسی رایـانـه معمول است
اهمـیّت روش نمایش درون برنامـه‌نویسی
اصطلاحات فرم یـا طرز نمایش، و فرمول بندی یـا شکل دهی درون ریـاضیـات کابرد زیـادی یـافته‌اند. علّت درون اینجا بارز تر مـیشود: برنامـه یک نظم دهی ست، و نظم به منظور انسان حتماً نیـازمند شکل است. بعد نمـی‌توان گفت روش‌های نمایش فرع برنامـه‌اند و تعریف برنامـه اصل آن. زیرا نوشتن یک برنامـه چیزی جز نمایش دستورات درون جای صحیح نیست.
آموزش شکل‌دهی برنامـهٔ PLC بـه روش نمایش نوشتاری یـا الگوریتم
به هر دستور یک رشته خط برنامـه گفته مـیشود هر خظ برنامـه معمولاً یکی از ترکیبهای منطقی ریـاضی را دربردارد؛ کـه همچنین کنترل فلگها و فلیپ‌فلاپ‌ها را بـه عهده دارند درون این روش هر چند خط برنامـه کـه عمل خاصی را انجام مـی‌دهند یک سگمنت گفته مـیشود و یک برنامـه مـی‌تواند شامل یک سگمنت یـا بیشتر باشد.
هر برنامـه با یک «نقطه‌ویرگول(;)» شروع شده و با "BE" بـه پایـان مـی‌رسد. ریز پردازنده از سطر اول برنامـه شروع بـه خواندن و اجرای دستورات مـیکند که تا به دستور "BE" برسد. مدت زمان لازم به منظور اجرای این کار را سیکل زمانی اجرای برنامـه مـی‌گویند به منظور تسریع درون اجرای برنامـه و کاهش این سیکل زمانی مـی‌توان پردازنده‌ای با سرعت بالا بـه کار برد کـه مشمول هزینـه خواهد بود یـا برنامـه را سامان‌دهی بهتری نمود.
هر کدام از ورودی‌ها، خروجی‌ها و فلگها درون دسته‌های ۸بیتی سازماندهی مـی‌شوند و در آدرس‌دهی ابتدا حتما آدرس بایت مربوط و سپس آدرس بیت تعیین شود.
ساختار برنامـه
در نوشتن برنامـه‌های پیچیده کـه معمولاً طولانی هستند برنامـه‌های فرعی را درون بخش‌های جداگانـه مـی‌نویسند و سپس آن‌ها را درون برنامـه اصلی بـه کار مـی‌برند، هر کدام از این بخش‌ها درون یک بلاک خاص نوشته مـیشود.
در کل پنج نوع بلوک وجود دارد کـه عبارتند از:
بلوکهای برنامـه یـا PB: تشکیل دهندهٔ برنامـهٔ کنترل یک فرایند مـی‌باشند کـه از شمارهٔ ۰ که تا ۲۵۵ شماره‌گذاری شده‌اند. کاربر برنامـه را بـه تشخیص خود درون هر بلوک "PB" مـی‌نویسد و در انتهای آن از "BE" استفاده مـی‌نماید.
بلوکهای ترتیبی یـا SB: درون کنترل‌های ترکیبی مثل راه‌اندازی خط‌های تولید استفاده مـیشود.
بلوکهای تابع ساز یـا FB: توابعی کـه در طول برنامـه بارها مورد استفاده هستند و در خود برنامـه تعریف نشده‌اند مثل ضرب دو عدد باینری کـه از شماره ۰ که تا ۲۵۵ شماره‌گذاری شده‌اند. هر FB از دو بخش تشکیل شده‌است. FBها اجزا و انواعی دارند:
- اجزاء FB:
- سر خط بلوک کـه شامل نام و سایر مشخصات بلوک است
- بدنـه بلوک کـه شامل توابع و دستورهایی هست که حتما در بلوک اجرا شود. علاوه بر دستورات S۵ یک سری دستورات مربوط بـه سوپالمنتری نیز موجود هست که فقط درون این بلوک اجرا مـیشود.
- انواع FB:
- Standard FB: کـه در همان اعمال منطقی نظیر ضرب و تفریق و… تعریف شده‌است. آن‌ها به‌صورت بسته‌های نرم‌افزاری درون اختیـار کاربر قرار مـی‌گیرند.
- Assignable FB: کـه در اجرای آن مـی‌توان عملوندها را درون هر پروسه تعیین نمود، تعریف کرد یـا تغییر داد.
بلوکهای اطلاعاتی DB: تعداد ۲۵۶ بلوک به منظور ذخیره اطلاعاتی درون نظر گرفته شده کـه هنگام اجرای برنامـه مورد استفاده‌اند. همچون، پیغامـها، هشدارها و…
- اطلاعات درون بلوکهای DB سه نوع است:
- اطلاعات دیتا
- متن
- الگوی بیت
- مـی‌توان درون هر بلوکی اطلاعات DB را فراخوانی نمود. مثلاً به منظور فراخوانی سطر صدم از «DB ۵۰» بـه صورت زیر عمل مـی‌نماییم:
- C DB ۵۰ نام بلوک
L DW ۱۰۰ نام سطر
- اطلاعات ذخیره شده درون DBها با یکی از فرمتهای زیر هستند:
- KH به منظور اعداد درون مبنی ۱۶
- KF به منظور اعداد درون مبنی ۱۰
- KT به منظور اعداد ثبات TV
- KC به منظور شمارنده‌ها
- KY شانزده‌بیت، کـه به دو بایت کاملاً مجزّای چپ(DL) و راست(DR) تقسیم مـی‌شوند.
- KM به منظور متون
- KG اعداد اعشاری و اعداد بسیـار بزرگ و بسیـار کوچک
بلوک سازماندهی OB: این بلوک ساختار برنامـه را مشخص مـی‌نماید هر OB بایک شمارهٔ خاص مشخص مـیشود. شامل:
- «OB ۱»: درون شروع هر سیکل برنامـه، سیستم‌عامل اولین سطر این بلوک را اجرا مـیکند؛ و آخرین سطر آن پایـان بخش برنامـه‌است. درون واقع این بلوک مشخص‌کنندهٔ ساختار برنامـه‌است.
- «OB ۲۱»: هنگامـی کـه PLC از Start بـه Stop سویچ مـیشود این بلوک رخ مـی‌دهد.
- «OB ۲۲»: هنگامـی کـه پاور ON مـیشود این بلوک رخ مـی‌دهد.
- «OB ۳۴»: نشان دهنده وضعیت باتری مـی‌باشد کـه در صورت تضعیف یـا وقوع ایراد درون آن که تا رفع اشکال مکرراً تکرار مـیشود.
دستورهای برنامـه‌نویسی PLC
دستورهای برنامـه‌نویسی PLC سه‌گانـه‌اند:
اصلی: توابعی کـه در تمام بلوکها قابل اجرا هستند بـه غیر از جمع و تفریق تمام دستورها مـی‌توان بـه عنوان ورودی و خروجی بـه کار روند.
تکمـیلی: توابع ترکیبی نظیر دستورات جابجایی، توابع، Shift و نیز دستورات تبدیلی مـی‌باشد؛ کـه فقط درون FB و حالت STL قابل اجرا هستند.
سیستم: شامل دستورهایی هست که مستقیماً روی سیستم‌عامل PLC تأثیر دارد و مخصوص برنامـه نویسان حرفه‌ای است.این دستورها ممکن هست در PLCهای شرکت‌های مختلف متفاوت باشند.
دستور AN به منظور خواندن صفر:
همان‌طور کـه گفته شد، سه روش به منظور نمایش به منظور برنامـهٔ PLC وجود دارد:
- LAD یـا Ladder یـا
- CSF یـا Control System Flowchart یـا
- STL یـا Statement List
در روش LAD و CSF به منظور خواندن عدد صفر از ورودی از دستور AN استفاده مـیشود؛ کـه عبارت «صفر یـا یک» درون ورودی را بـه عبارت معکوسش یعنی «یک یـا صفر» تبدیل مـیکند.
وقتی دکمـهٔ فشار فشرده یـا کلیدی روشن گردد بر حسب نوع کانتاکت عددی کـه در ورودی و خروجی ظاهر مـیشود متفاوت است:
نوع کانتاکت
در ورودی
در خروجی
کانتاکت درون حالت عادی باز (NO)
۱
۰
کانتاکت درون حالت عادی بسته (NC)
۰
۱
مثال: برنامـه‌ای بنویسید کـه با دو کلید A و B کـه به صورت سری بـه هم وصل هستند خروجی را روشن و خاموش نمایند.
A I ۰٫۲= Q 0.0
BE
فلگ:
هر فلگ یک بیت از حافظه PLC مـی‌باشد کـه آن را مـی‌توان معادل خروجی مجازی دانست. این بیت مانند هر بیت از حافظه مـی‌تواند دو مقدار «صفر» یـا «یک» بگیرد با این تفاوت کـه فلگها حافظه‌های موقتی هستند. آدرس دهی فلگها همانند ورودی‌ها و خروجی‌ها است.
کاربرد فلگها درون برنامـه‌هایی هست که عملگر "OR" قبل از عملگر "AND" بیـاید و با حذف پرانتزها مـی‌توان از فلگ استفاده کرد. البته گاهی ممکن هست برنامـه طولانی‌تر شود.
مثال:
O I ۱٫۴
O I ۱٫۵= F 6.0
O I 2.0
O I ۲٫۱= F 6.1
A F 6
A F ۶٫۱= Q 3.0
BE
بیت RLO:
PLC درون اجرای هر خط از برنامـه مقدار حاصل از اعمال منطقی را درون بیتی بـه نام RLO بـه معنی نتیجهٔ عملیـات منطقی (result of logic operation) قرار مـی‌دهد.
در اجرای هر سطر بعدی این مقدار با عملوند بعدی طبق برنامـه ترکیب و مقدار حاصل درون RLO جایگزین مـیشود.
این عمل که تا رسیدن بـه خط دستور هم‌ارزی (=) ادامـه پیدا مـیکند. درون این هنگام RLO مقدار خود را از دست داده و پذیرای مقدار جدید مـیشود.فلیپ فلاپ‌ها:
فلیپ فلاپ شامل دو ورودی set و reset مـی‌باشد. درون کل دو نوع فلیپ فلاپ وجود دارد:
فلیپ فلاپ SR
فلیپ فلاپ RSتفاوت بین فلیپ فلاپهای فوق درون ارجحیت ورودی‌های set و reset است. مثال:
A I ۱٫۱
S Q ۲٫۰
A I ۱٫۲
R Q ۲٫۰
BE
A I 1.2
R Q 2.0
A I 1.1
S Q 2.0
BE
در فلیپ فلاپهای SR هنگامـی کـه ورودی R درون حالت «صفر» باشد کافی هست در یک لحظه ورودی S درون حالت «یک» قرار بگیرد که تا خروجی بـه صورت پایدار «یک» شود این وضعیت مادامـی کـه R بـه صورت «صفر» هست باقی خواهد ماند. درون این فلیپ فلاپ اگر هر دو ورودی برابر «یک» باشد ارجحیت با دستور دوم است. چرا کـه دستور دوم ناقض دستور اول هست و PLC دستورات را سطر بـه سطر اجرا مـیکند. با این بیـان مـی‌توان اصل کلی زیر را نتیجه گرفت: هر دستوری کـه به خط پایـان برنامـه (BE) نزدیک تر باشد از نظر اجرا ارجح تر است.
دستور NOP ۰ درون فلیپ‌فلاپ:
در PLCهای زیمنس، هر گاه بخواهیم از خروجی یک فلیپ فلاپ یـا قسمتی از برنامـه هیچ استفاده‌ای نکنیم از دستور «NOP ۰» استفاده مـی‌نماییم. مثال:
A I ۲٫۳
S Q ۳٫۴
A I ۲٫۴
R Q ۳٫۵
با «NOP ۰» مـی‌توان خروجی یک فلیپ فلاپ را درون یک فلگ قرار داد. مثال:
A I ۰٫۱
S F ۲٫۷
A I ۰٫۷
R F ۲٫۷
A F ۲٫۷
Q 3.4
BE
دستورات JU و JC:
همان‌طور کـه گفته شد نتیجه عملکرد دستورات هر خط درون بیت خاصی با نام RLO ذخیره مـیشود کـه دستورات مـی‌توانند بـه بیت RLO وابسته باشند یـا نـه. اگر دستورات بـه RLO وابسته نباشند غیر شرطی خواهند بود.
دستور JU بدون وجود هیچ گونـه شرطی پرش یـا انقال را انجام مـی‌دهد این پرش ممکن هست از یک بلوک بـه بلوک دیگر یـا از یک سطر بـه سطر دیگر همان بلوک انجام گیرد.
دستور JC وابسته بـه بیت RLO مـی‌باشد و مانند دستور قبل عمل پرش را انجام مـی‌دهد.
مثال: برنامـه‌ای کـه با فشردن یک کلید PB ۱۸ و در صورت غیرفعال نمودن همان کلید PB ۱۹ را اجرا نماید.
با اندکی تفکر درمـی یـابیم کـه چنین برنامـه‌ای را حتما در «OB ۱» نوشت، زیرا همان‌طور کـه گفته شد ساختار کلی سیستم درون این بلوک شکل مـی‌پذیرد. همچنین حتما از دستور پرش شرطی استفاده نمود. اگر فرض کنیم کلید فشرده شده I ۰٫۰ باشد:
A I ۰٫۰
JC PB 0.0
AN I ۰٫۰
JC PB 19
BE
دستورهای بارگذاری و انتقال:
برای بارگذاری از دستور"L" و برای انتقال از دستور "T" استفاده مـیشود. دستورات L و T غیر شرطی‌اند. زیرا بـه RLO وابسته نیستند. جهت مبادله مقادیر ورودی‌ها، خروجی‌ها یـا فلگها نیـاز بـه یک حافظه واسط مـی‌باشد کـه در قسمـی بنام انباره یـا آکومولاتور (Accumulator) موجود است. این حافظه از نوع رجیستر و شانزده بیتی هست که معمولاً شامل شانزده بیت یـا دو بایت با ارزش بالا و پایین مـی‌باشد.
دستور "L": به منظور بارگذاری اطلاعات از این دستور دستور "L" استفاده مـی‌نماییم کـه محتویـات یک بایت فراخوانی و در انبارک جایگزین مـیشود.
L IB 4
L KD 5
L KH 3
L FY ۵
...
اگر PLC ما دو انبارک داشته باشد با دستور «L IW ۴» شانزده بیت موجود درون کلمـه ورودی شماره چهار را بـه «ACCUME ۱» مـی‌فرستد. اگر درون همـین حالت «L IW ۶» اجرا شود اطلاعات «ACCUME ۱» بـه «ACCUME ۲» مـی‌رود و «IW ۶» بـه «ACCUME ۱» منتقل مـیشود.
دستور "T": به منظور انتقال اطلاعاتی کـه در انبارک‌ها موجود هست به خروجی‌ها یـا فلگها از این دستور استفاده مـیشود. مثلاً درون برنامـهٔ زیر با اجرای دستور اول محتویـات «ACCUME 1» بـه کلمـه «خروجی هشت» کپی مـیشود.
T QW 8
T FW ۵۲
رایـانـه به‌عنوان PLC
برای پیـاده‌سازی PLC درون رایـانـه‌های معمولی از یک نرم‌افزار شبیـه‌ساز مانند "S5W" استفاده مـیشود.
تجهیزات جانبی
1. HMI یـا واسط‌های کاربری:
این تجهیزات بـه کاربر این امکان را خواهد که تا پردازشـهای درون حال اجرا را کـه از قبل برنامـه‌نویس و طراح آن‌ها را تعبیـه کرده‌اند را مشاهده کنند، خروجی‌ها رو بـه صورت گرافیکی ببینند یـا ورودی‌ها را توسط مانیتورهای تاچ اسکرین یـا کلیدهای شستی بفشارند. بـه نوعی مـی‌توان گفت این تجهیزات مـی‌توانند هم بـه عنوان ورودی و هم خروجی ایفای نقش نماینند.
به‌طور مثال:
مـی‌توان دمای حرارت کوره را بـه صورت گرافیکی روی مانیتور مشاهده کنید (خروجی). یـا مـی‌توان دکمـه استارت پمپ را درون آن تعبیـه نمود کـه به صورت تاج کاربر پمپ را روشن نماید (ورودی).
2. LAN شبکه:
مـی‌توان داده‌ها یـا خروجی‌ها را از طریق شبکه بـه نقاط مختلفی انتقال داد کـه این کار توسط تجهیزات شبکه‌ای کـه به PLC متصل مـی‌گردد قابل انجام است. بستن شیرهای خطوط انتقال سوخت درون صورت بروز حادثه را مـی‌توان بـه عنوان یک کنترل از راه دور بـه کمک شبکه مثال زد.
S5W
S5W یک سیستم PLC زیمنس را شبیـه‌سازی مـی‌نماید. استفاده از این نرم‌افزار ساده‌است؛ بعد از پایـان کدنویسی و فشردن کلید شروع شبیـه‌سازی پنجره شبیـه‌ساز PLC باز مـیشود. درون اینجا ورودی‌ها، خروجی‌ها و فلگها مشاهده مـی‌شوند و مـی‌توان عملکرد برنامـه نوشته شده را روی PLC آزمود.
جستارهای وابسته
- رایـانـه
- مـهندسی کنترل
- اسکادا
- سامانـه کنترل توزیع‌شده
منابع
- مقاله‌های اتوماسیون صنعتی - مصطفی عرب عامری ۲۰۰۶
- آموزش و تعریف بر اساس کتاب برنامـه‌نویسی صنعتی از دکتر برایـان اوهام
- مختصری از ویکی‌پدیـای انگلیسی
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ
پی‌ال‌سی موجود است.